Με αφορμή την αυτοκτονία γνωστού ηθοποιού ας ανασκοπήσουμε κάτι σχετικό που μας αφορά όλους είτε θέλουμε να το παραδεχθούμε είτε όχι. «ΟΤΑΝ ήμουν 12 χρονών», θυμάται ο Τζέιμς,* «ξύπνησα ένα πρωί, κάθησα στην άκρη του κρεβατιού μου και σκέφτηκα: “Λες να πεθάνω σήμερα;”» Ο Τζέιμς υπέφερε από βαριά κατάθλιψη. «Σε όλη μου τη ζωή», λέει τώρα, 30 χρόνια αργότερα, «κάθε μέρα πάλευα με αυτή τη συναισθηματική και ψυχική ασθένεια». Ο Τζέιμς ένιωθε τόσο άχρηστος στα νιάτα του ώστε έσκισε τις παιδικές του φωτογραφίες. «Πίστευα ότι δεν άξιζα να με θυμούνται», εξηγεί.
Επειδή όλοι αντιμετωπίζουμε κατά καιρούς αισθήματα λύπης, ίσως νομίζουμε ότι καταλαβαίνουμε τι θα πει κατάθλιψη. Αλλά πώς είναι άραγε το να ζει κάποιος με την κλινική κατάθλιψη;
Αδίστακτος Εισβολέας
Η κλινική κατάθλιψη δεν είναι απλή παροδική μελαγχολία, αλλά μια κατάσταση έντονης δυσφορίας που πολλές φορές εμποδίζει το άτομο να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες.
Λόγου χάρη, επί 40 και πλέον χρόνια, ο Άλβαρο υποφέρει από «φόβο, διανοητική σύγχυση, έντονη θλίψη και βαθιά στενοχώρια». Εξηγεί την κατάστασή του ως εξής: «Εξαιτίας της κατάθλιψης, επηρεαζόμουν πολύ από τις απόψεις των άλλων. Είχα πάντα την εντύπωση πως έφταιγα εγώ για ό,τι πήγαινε στραβά». Περιγράφει την κατάθλιψη σαν «έναν τρομερό πόνο που δεν ξέρεις πού ακριβώς εντοπίζεται, έναν ανεξήγητο φόβο, αλλά το χειρότερο είναι πως δεν θέλεις καν να μιλάς για αυτό». Τώρα, όμως, ο Άλβαρο έχει ηρεμήσει κάπως. Γνωρίζει την αιτία αυτών των συμπτωμάτων. Όπως λέει ο ίδιος: «Το ότι γνωρίζω πως έχουν και άλλοι το ίδιο πρόβλημα με έχει κάνει να νιώθω καλύτερα».
Η 49χρονη Μαρία από τη Βραζιλία έπασχε από κατάθλιψη η οποία της προκαλούσε αϋπνία, πόνο, ευερεθιστότητα και «ένα φαινομενικά ατέλειωτο αίσθημα λύπης». Όταν η Μαρία πρωτοάκουσε τη διάγνωση για την κατάστασή της, ένιωσε ανακούφιση γιατί επιτέλους έμαθε από τι έπασχε. «Αλλά τότε άρχισα να ανησυχώ ακόμη περισσότερο», εξηγεί, «επειδή ελάχιστοι καταλαβαίνουν τι σημαίνει κατάθλιψη, και είναι μια ασθένεια που σε στιγματίζει».
Λύπη Χωρίς Λόγο;
Μολονότι η κατάθλιψη έχει μερικές φορές εύλογη αιτία, συχνά εισβάλλει στη ζωή ενός ατόμου απροειδοποίητα. «Ξαφνικά η ζωή σου σκοτεινιάζει από σύννεφα λύπης χωρίς προφανή λόγο», εξηγεί ο Ρίτσαρντ από τη Νότια Αφρική. «Δεν πέθανε κάποιος γνωστός σου ούτε συνέβη κάτι θλιβερό. Και όμως, εσύ είσαι λυπημένος και άκεφος. Τίποτα δεν μπορεί να διώξει αυτά τα σύννεφα. Σε κατακλύζουν αισθήματα απόγνωσης χωρίς να ξέρεις το γιατί».
Η κατάθλιψη δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεται κανείς. Εντούτοις, η Άνα από τη Βραζιλία ένιωσε ντροπή όταν διαπιστώθηκε ότι έπασχε από κατάθλιψη. «Στην πραγματικότητα, ακόμη και τώρα, οχτώ χρόνια αργότερα, ντρέπομαι για τον εαυτό μου», παραδέχεται. Εκείνο που δυσκολεύεται ιδιαίτερα να αντιμετωπίσει είναι η συναισθηματική της οδύνη. «Αυτή η οδύνη είναι μερικές φορές τόσο έντονη που μου προκαλεί πόνους σε όλους τους μυς μου», εξηγεί η ίδια. Σε αυτές τις περιπτώσεις τής είναι σχεδόν αδύνατον να σηκωθεί από το κρεβάτι. Άλλοτε πάλι η Άνα κλαίει ασταμάτητα. «Σπαράζω στο κλάμα», λέει, «και εξαντλούμαι τόσο πολύ ώστε νιώθω πως το αίμα έχει σταματήσει να κυλάει μέσα μου».
Η Αγία Γραφή αναγνωρίζει ότι οι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρό κίνδυνο. Για παράδειγμα, ο απόστολος Παύλος ανησυχούσε για κάποιον μήπως τον «καταπιεί η υπερβολική λύπη». (2 Κορινθίους 2:7) Μερικά καταθλιμμένα άτομα φτάνουν σε τέτοια απόγνωση ώστε εύχονται να πεθάνουν για να ησυχάσουν. Πολλοί νιώθουν όπως ο προφήτης Ιωνάς: «Είναι καλύτερα να πεθάνω παρά να ζω».—Ιωνάς 4:3.
Τι μπορούν να κάνουν τα καταθλιμμένα άτομα για να αντιμετωπίσουν αυτή τη βασανιστική νόσο και να τα βγάλουν πέρα;
