Στις 30 Ιουνίου 2016 ο Υπουργός Άμυνας Πάνος Καμένος απένειμε τα Μετάλλια Στρατιωτικών Επιχειρήσεων και Εξόχου Πράξεως στη ΛΑΕΔ.(λέσχη αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων). Τα μετάλλια αυτά απονεμήθηκαν σε βετεράνους του Στρατού Ξηράς που συμμετείχαν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Κορέα και στην Κύπρο.
Με μετάλλιο εξόχου πράξεως τιμήθηκε ο θανών Στρατιώτης (ΠΖΝ) Ευστάθιος Κρόκος, ο οποίος τραυματίστηκε θανάσιμα κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής του δραστηριότητας.
Επίσης τιμήθηκε ο Κυβερνήτης της ακταιωρού ‘’ΦΑΕΘΩΝ΄΄ Πλοίαρχος Δημήτριος Μητσάτσος. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 26 Μαΐου 2016 στην εκδήλωση για το Κίνημα του Ναυτικού και το Α/Τ ‘’ΒΕΛΟΣ’’, ο Πάνος Καμένος δήλωσε τη δημιουργία Ειδικής Γραμματείας Βετεράνων, που θα αποτελεί τμήμα της διοίκησης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Με αφορμή την καθυστερημένη παρασημοφόρηση αυτή των βετεράνων αυτών ας δούμε τι είναι οι ηθικές αμοιβές γενικότερα, αυτές τις αμοιβές που μόνο οι ήρωες λαμβάνουν.
Λίγα λόγια για τις ηθικές αμοιβές
Οι ηθικές αμοιβές είναι με απλά λόγια τα παράσημα και τα στρατιωτικά μετάλλια που απονέμονται σε άτομα για εξέχουσες πράξεις με τις οποίες τίμησαν το Έθνος. Ήρωες των μαχών, ήρωες των τεχνών, των γραμμάτων, της επιστήμης . Τα παράσημα είναι διαφορετική κατηγορία από τα στρατιωτικά μετάλλια παρόλο που συγχέονται πολύ συχνά όπως μας είπε ο Συνταγματάρχης (ΠΒ) και ιστορικός Γεώργιος Σκαλτσογιάννης που μας άνοιξε την πόρτα του πολεμικού μουσείου. Ποιες είναι όμως οι κατηγορίες ηθικών αμοιβών και ποια είναι τα παράσημα και τα μετάλλια του έθνους μας;
Σύμφωνα με το army.gr και με τις πληροφορίες που μας έδωσε ο κ. Σκαλτσογιάννης οι ηθικές αμοιβές διακρίνονται σε: Παράσημα Ταγμάτων Αριστείας, στρατιωτικά μετάλλια, διαμνημονεύσεις, ηθικές αμοιβές με διαταγή και ηθικές αμοιβές ξένων κρατών και διεθνών οργανισμών. Στο παρόν κείμενο για αναφερθούμε στα τάγματα αριστείας και στα στρατιωτικά μετάλλια.
Η ιστορία πίσω από τα Τάγματα αριστείας.Τα τάγματα αριστείας είναι τα γνωστά σε όλους ‘’παράσημα’’.
Σήμερα υπάρχουν 4 κατηγορίες ταγμάτων αριστείας.
Το τάγμα του Σωτήρος
Το τάγμα της τιμής
Το τάγμα του Φοίνικα
Το τάγμα της Ευποιΐας
Αρμόδιο για τις συγκεκριμένες ηθικές αμοιβές είναι το Υπουργείο Εξωτερικών καθώς πρόκειται για κρατικές ηθικές αμοιβές. Αρχηγός όλων των ταγμάτων αριστείας είναι ο Πρόεδρος της δημοκρατίας, ο οποίος απονείμει αυτά τα παράσημα με πρόταση του Υπουργείου Εξωτερικών.Σύμφωνα με το site της ελληνικής δημοκρατίας presidency.grη απονομή τιμητικών διακρίσεων ενός τάγματος Αριστείας αφορά τις λαμπρές επιδόσεις σε κάποιο τομέα της δημόσιας ζωής όπως είναι τα γράμματα, οι τέχνες, η επιστήμη, το εμπόριο, η βιομηχανία και η ναυτιλία. Η καθιέρωση του πρώτου ελληνικού Τάγματος Αριστείας έγινε το 1829, κατά τη διάρκεια της Δ’ Εθνικής Συνέλευσης του Άργους. Ωστόσο το σχετικό Διάταγμα της κατοχύρωσης τους υπεγράφη στο Ναύπλιο από τον Βασιλιά Όθωνα στις 20 Μαΐου 1833.
Πρώτο δημιουργήθηκε το Τάγμα του Σωτήρος για τους αγωνιστές της Απελευθέρωσης. Πρώτοι μεταξύ των τιμηθέντων ήταν ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και Λάζαρος Κουντουριώτης, οι Ανδρέας Ζαΐμης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και Γεώργιος Κουντουριώτης και ο Κωνσταντίνος Κανάρης.
Τάξεις ταγμάτων αριστείας
Ο Μεγαλόσταυρος, είναι ο ανώτατος βαθμός των ταγμάτων αριστείας. Ακολουθούν ο ταξιάρχης, ο ιππότης του χρυσού σταυρού και ο ιππότης του αργυρού σταυρού.
Σήμερα, το τάγμα του Σωτήρος, απονέμεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ωστόσο μπορεί να γίνει
απομονομή σε όλους τους στρατιωτικούς. Το τάγμα του Σωτήρος αποτέλεσε για 80 περίπου χρόνια το μοναδικό τάγμα.
Διάσημο του Τάγματος Σωτήρος
Όσον αφορά το τάγμα της Τιμής αντικατέστησε το διάσημο του τάγματος του Γεωργίου του Α’, το οποίο καθιερώθηκε το 1975, με το Π.Δ. 849/1975, (ΦΕΚ 273Α΄/4-12-1975) και ισχύει μέχρι σήμερα. Ο πρώτος που τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος ήταν ο Βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος Α΄, πατέρας του Βασιλιά Όθωνα.
Διάσημο του Τάγματος της τιμής
Το Τάγμα του Φοίνικα
Καθιερώθηκε με νομοθετικό Διάταγμα στις 13 Μαϊου 1926 (ΦΕΚ 180, τ.Α΄ από 3.6.1926)
Μέχρι το 1927 το διάσημοτου Τάγματος ήταν παράσημο και για Έλληνες καθώς και αλλοδαπούς πολίτες. Όταν όμως, σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1927, απαγορεύθηκε η απονομή παρασήμων σε Έλληνες, το Τάγμα διατηρήθηκε για την αναγνώριση της προσφοράς αλλοδαπών μόνο πολιτών. Μετά την Παλινόρθωση της Μοναρχίας το 1935 και σύμφωνα με το Α.Ν. 19-4-1935 (ΦΕΚ Α, 170)επετράπη η εκ νέου απονομή και σε Έλληνες υπηκόους.
Διάσημο του τάγματος της τιμής
Σήμερα η απονομή του γίνεται σε Έλληνες που διακρίθηκαν στη Δημόσια Διοίκηση, στις επιστήμες, στις τέχνες και τα γράμματα, στο εμπόριο, τη βιομηχανία και τη ναυτιλία.
Τάγμα Ευποιΐας
Η απονομή αφορά αποκλειστικά γυναίκες. Αφορά και Ελληνίδες και αλλοδαπές, για εξαιρετικές υπηρεσίες που προσέφεραν στην Πατρίδα καθώς επίσης για πράξεις φιλανθρωπίας και για άριστες επιδόσεις στα γράμματα και τις τέχνες. Η πρώτη ελληνίδα βουλευτής Ελένη Σκούρα έχει τιμηθεί από τον Βασιλιά Παύλο με το Στρατιωτικό Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων και τον Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος Ευποιίας,σύμφωνα με το sansimera.
Η απονομή του τάγματος της Ευποιΐας καθιερώθηκε με Νομοθετικό Διάταγμα 684 (ΦΕΚ 123, τ.Α΄ από 7.5.1948), το 1948, μετά το θάνατο του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ καθώς αποτελούσε επιθυμία του. Για δυο χρόνια, μεταξύ 1973-1975 το Τάγμα είχε καταργηθεί. Ανασυστάθηκε με το Νόμο 106/1975.
Το διάσημο του Τάγματος της Ευποιΐας
Η απονομή του τάγματος της Ευποιΐας καθιερώθηκε με Νομοθετικό Διάταγμα 684 (ΦΕΚ 123, τ.Α΄ από 7.5.1948), το 1948, μετά το θάνατο του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ καθώς αποτελούσε επιθυμία του. Για δυο χρόνια, μεταξύ 1973-1975 το Τάγμα είχε καταργηθεί. Ανασυστάθηκε με το Νόμο 106/1975.
Τα Στρατιωτικά μετάλλια
Υπάρχουν οι εξής κατηγορίες: Αριστείο Ανδρείας, Πολεμικός Σταυρό, το μετάλλιο εξαίρετων πράξεων. το μετάλλιο της στρατιωτικής αξίας. Χωρίζονται σε πολεμικά και ειρηνικής περιόδου.
Στρατιωτικά μετάλλια δίνονται και σε άνδρες και σε γυναίκες. Δεν υπάρχει διάκριση νόμου σχετικά με την απονομή στρατιωτικών μεταλλίων.
ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ μερικών μεταλλίων
Αριστείο Ανδρείας
Αριστείο Ανδραγαθίας
Πολεμικός σταυρός 1974
Ήρωες και εξέχουσες προσωπικότητες – ΦΩΤΟ
Δαβάκης Κωνσταντίνος, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, από τις θρυλικές μορφές του Ελληνοϊταλικού Πολέμου (1940-1941).
Παράσημα του Συνταγματάρχη Δαβάκη – ΦΩΤΟ πολεμικό μουσείο
Προτομή φιλέλληνα Εδουάρδου Φον Ραυνεκ. Το 1822 ήρθε στην Κόρινθο ενισχύοντας οικονομικά την Ελληνικής Επανάσταση. Έγινε υπασπιστής του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και πήρε μέρος στην υπεράσπιση του Μεσολογγίου. Τιμήθηκε για την ανδρεία του και έγινε συνταγματάρχης του Ελληνικού στρατού. Το 1828 στάλθηκε από τον Καποδίστρια με στρατό στην Κρήτη, όπου διηύθυνε την Επανάσταση μέχρι το 1829. Ακολούθως προάχθηκε σε υποστράτηγο. – ΦΩΤΟ απο πολεμικό μουσείο
Βελισσάριος Ιωάννης, ο ήρωας των ηρώων. Διακρίθηκε ιδιαίτερα στη Μάχη του Μπιζανίου όπου η ελληνική νίκη οφείλεται στην αποφασιστικότητά του, αναγκάζοντας τον οθωμανικό στρατό να παραδοθεί άνευ όρων.
Παράσημα, στολή και πορτραίτα του Ιωάννη Βελισσαρίου – Πολεμικό Μουσείο
Παράσημα Ελένης Τρικούπη, σύζυγος στραγηγού Νίκου Τρικούπη. Νοσηλεύτρια στον Α’ και Β’ Βαλκανικό πόλεμο και στην Μικρασιατική Εκστρατεία.
Ευχαριστούμε τον κ. Σκαλτσογιάννη για την περιήγηση στην συλλογή ηθικών αμοιβών στο πολεμικό μουσείο και για τις πληροφορίες που μας έδωσε.
Φωτογραφίες και πληροφορίες από: Πολεμικό Μουσείο, Army.gr. Hag.gr, sansimera, presidency.gr
