Δωμάτια: Το χωριό της Καβάλας με τα πέτρινα γεφύρια

Τοξωτά πέτρινα γεφύρια, τρεχούμενα νερά, παραδοσιακές κατοικίες, παλιές καλοσυντηρημένες και νέες, όμορφο φυσικό περιβάλλον, που μεταμορφώνεται σαν χαμαιλέοντας, ανάλογα με την εποχή και φιλόξενοι, ζεστοί και δραστήριοι κάτοικοι.

Ολα τα παραπάνω θα τα συναντήσετε σε ένα παραδοσιακό οικισμό, που βρίσκεται σε υψόμετρο 160 μ., στους πρόποδες του μυθικού Παγγαίου, στο νομό Καβάλας.

Ο λόγος για τα Δωμάτια, ένα καθαρά προσφυγικό χωριό, που πήρε το όνομά του από τα Ντομάτια της Μικράς Ασίας, στην ευρύτερη περιοχή των Σωκίων, απ’ όπου και κατάγεται η μεγαλύτερη πλειοψηφία των κατοίκων του. Μεταξύ αυτών και κάποιοι Πόντιοι, Θρακιώτες αλλά και λίγοι Σαρακατσάνοι.

Μέχρι το 1926 είχαν την ονομασία Σαμάκοβο. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών στο χωριό εγκαταστάθηκαν 200 προσφυγικές οικογένειες. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 457 κατοίκους ενώ αποτελεί χωριό του Δήμου Παγγαίου της περιφερειακής ενότητας Καβάλας και ανήκει στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Το σήμα κατατεθέν του χωριού

Γνωρίζετε πως τα Δωμάτια του Δήμου Παγγαίου, θεωρείται μοναδικό, από άποψης γεφυριών μέσα σε χωριό, σε ολόκληρη τη Μακεδονία; Ο λόγος είναι διότι διαθέτει έξι πέτρινα παραδοσιακά γεφύρια που έχουν κηρυχθεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Χτίστηκαν κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, είναι τοξωτά και κατασκευασμένα από ημιλαξευτούς λίθους.

Κάνοντας μία βόλτα στο όμορφο αυτό χωριό φυσικά και θα τα συναντήσετε, όπως και δεκάδες παραδοσιακές κατοικίες, είτε παλιές, πολύ καλά συντηρημένες, είτε νεότερες. Το υπέροχο αυτό σκηνικό, «δένει» άψογα με το φυσικό περιβάλλον, ενώ ο ήχος των τρεχούμενων νερών σε ταξιδεύει.

Δεν είναι τυχαίο πως την περιοχή επιλέγουν οι λάτρεις των περιπάτων, οι οποίοι την επισκέπτονται όλες τις εποχές του χρόνου. Ο οικισμός, είναι αναγνωρισμένος ως παραδοσιακός.

Κάτω γεφύρι της πλατείας (Δωμάτια)

Είναι το εντυπωσιακότερο και γνωστότερο πέτρινο γεφύρι στον οικισμό των Δωματίων που όμως είναι μια σύγχρονη κατασκευή. Από το 1995 η αψίδα του τόξου του παρουσίαζε εγκάρσιες διαμπερείς ρωγμές. Στη θέση του πεσμένου γεφυριού κατασκευάστηκε το σημερινό που δυστυχώς όμως δεν έχει τα χαρακτηριστικά του παλιού αλλά είναι ουσιαστικά αντιγραφή του γεφυριού που βρίσκεται λίγα μέτρα πιο ψηλά.

Γεφύρι στην πλατεία

Είναι το μεσαίο από τα τρία γεφύρια που γεφυρώνουν το Σαμακοβικό ρέμα ή Γουρουνόνερο που κατεβαίνει ψηλά από το Παγγαίο και διασχίζει την ανατολική πλευρά του χωριού. Βρίσκεται ανατολικά της πλατείας του χωριού και 60 μέτρα πιο ψηλά από το πρώτο γεφύρι.

Γεφύρι Τουτούνη

Το όνομά του προέρχεται από τον ιδιοκτήτη γειτονικής κατοικίας και γεφυρώνει το Σαμακοβικό ρέμα που διασχίζει την ανατολική πλευρά του χωριού. Το γεφύρι παλιά βρισκόταν στο κέντρο της βόρειας συνοικίας του χωριού και εξυπηρετούσε τις καθημερινές μετακινήσεις των κατοίκων.

Σήμερα τοποθετείται στο βόρειο άκρο των Δωματίων αλλά αν κανείς περπατήσει το παλιό καλντερίμι πάνω από το γεφύρι, στα δεξιά του ρέματος, θα συναντήσει ανάμεσα στα δένδρα του δάσους, ερείπια παλιών αρχοντικών σπιτιών, μάρτυρες μια άλλης ακμάζουσας εποχής. Την ημέρα των Θεοφανείων στο γεφύρι γίνεται η τελετή του αγιασμού των υδάτων και ρίχνεται ο Σταυρός στα παγωμένα νερά του ρέματος.

Γεφύρι στου Καμπούρη

Το όνομα του γεφυριού προέρχεται από τον ιδιοκτήτη γειτονικού σπιτιού και βρίσκεται ψηλά στο βόρειο άκρο των Δωματίων. Γεφυρώνει το δυτικό ρέμα που διασχίζει το χωριό. Είναι θεμελιωμένο πάνω στα ψηλά βράχια ενός στενού περάσματος, ενώ η ομαλή πρόσβαση σε αυτό επιτυγχάνεται με τους ψηλούς πτερυγότοιχους δεξιά και αριστερά της καμάρας που του προσδίδουν μεγαλύτερο ύψος και μέγεθος.

Γεφύρι (κάτω) στο Κυράνι

Το μικρό αυτό γεφύρι βρίσκεται στην νότια πλευρά της συνοικίας Κυράνι και γεφυρώνει το δυτικό ρέμα των Δωματίων. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση, συνέπεια της εξαιρετικής και προσεγμένης κατασκευής του. Από πάνω του περνάει μέχρι και σήμερα ο κεντρικός δρόμος που ενώνει την πλατεία του χωριού με το Κυράνι.

Γεφύρι στου Καϊνακίδη

Είναι το τρίτο γεφύρι του δυτικού ρέματος των Δωματίων και το μοναδικό που βρίσκεται στη νότια πλευρά της παλιάς Εθνικής οδού Καβάλας – Θεσσαλονίκης. Εντάσσεται στον παλιό οδικό άξονα που ένωνε την Αμφίπολη με το Πράβι (Ελευθερούπολη). Ο δρόμος αυτός, υφίσταται από τα αρχαία χρόνια, τουλάχιστον από την Ρωμαϊκή εποχή, και ήταν ο εναλλακτικός δρόμος της Εγνατίας οδού η οποία περνούσε από την βόρεια πλευρά του Παγγαίου.

Γι αυτό, η προφορική παράδοση του χωριού αναφέρει πως ο Απόστολος Παύλος πέρασε από το γεφύρι κινούμενος από τους Φιλίππους προς την Αμφίπολη. Στον ίδιο οδικό άξονα εντάσσονται και τα γεφύρια του Χρυσόκαστρου, της Μεσιάς και της Μαχμούτας στην Μεσορόπη. Το όνομά του προέρχεται από τον ιδιοκτήτη γειτονικού σπιτιού.





Φωτογραφίες: Δημήτρης Μυλωθρίδης (Εθελοντής Πολιτικής Προστασίας)
Πηγή στοιχείων Ναού: ieratikoistoxasmoi.gr
Πηγή στοιχείων Γεφυριών και φωτό χωρίς σήμα: eoskavalas.gr

Recommended For You