Τις πρώτες μέρες του Αυγούστου βρεθήκαμε οικογενειακώς στη Μάνη. Είχα αρκετά χρόνια να έρθω στα πατρογονικά μου και με ξάφνιασε ευχάριστα η αλλαγή προς το καλύτερο, που διαπίστωσα, σε όλα τα πεδία, όχι μόνο στις υποδομές (άνετοι καλοφτιαγμένοι δρόμοι, δίκτυα ηλεκτροδότησης και ύδρευσης, πολύ ωραία κτίσματα), αλλά και στο εποικοδόμημα, στον πολιτισμό. Παρακολουθήσαμε θεατρικές παραστάσεις, και συναυλίες, επισκεφθήκαμε εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής, απολαύσαμε το πρωτότυπο «Φεστιβάλ Γευσιγνωσίας» στην Αρεόπολη και γενικά περάσαμε ωραία.
Μέναμε σε συγγενικό μας σπίτι στο Σκουτάρι και κολυμπούσαμε συνήθως στη θαυμάσια ακρογιαλιά της Αγίας Βαρβάρας, με την πεντακάθαρη θάλασσα της. Το πρώτο πράγμα που μου χτύπησε στο μάτι και με συγκίνησε ήταν η επιγραφή «Κατσικάρος» μιας ταβέρνας, εκεί στην ακτή, γιατί μου θύμισε έναν σπουδαίο άνθρωπο που είχα γνωρίσει στα νιάτα μου και που λεγόταν έτσι.
Φθινόπωρο του 1955. Μόλις είχα απολυθεί από τον Στρατό και οι καιροί ήταν δύσκολοι. Ειδικότερα εμείς οι χημικοί μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες, αντιμετωπίζαμε οξύτατο πρόβλημα ανεργίας, καθώς δεν είχε αρχίσει ακόμα ούτε η εκβιομηχάνιση, ούτε η ανοικοδόμηση, που σημάδεψαν τη δεκαετία 55-65.
Για να τα βγάλω πέρα και με την προοπτική να παντρευτούμε όσο πιο σύντομα γινόταν με τη γυναίκα μου, που ήταν ακόμα φοιτήτρια, έκανα τρεις δουλειές μαζί. Το πρωί δούλευα σε μιαν εταιρεία αντιπροσωπειών στην Αθήνα, το απόγεμα σε ένα μικρό εργοστάσιο ανθρακικού ασβεστίου στον Πειραιά και το βράδυ δίδασκα Χημεία, Φυσική και αντοχή υλικών στη νυχτερινή Σχολή Αρχιμήδης, επίσης στον Πειραιά.
Από τις τρεις απασχολήσεις αυτή μου άρεσε πιο πολύ. Ίσως η κλίση μου να ήταν να γίνω δάσκαλος. Ιδρυτής του «Αρχιμήδη» ήταν ο Τάσος ο Βουλόδημος, διευθυντής του δε εκείνη την εποχή ήταν ο Δηγιάκομος, ένας πολύ ενεργητικός και δραστήριος άνθρωπος, αυτός όμως που με βόηθησε πολύ ήταν ο Νίκος ο Κατσικάρος, στενός φίλος του Βουλόδημου, λαμπρός εκπαιδευτικός και σπουδαίος άνθρωπος. Μου έδωσε πολύτιμες συμβουλές του, που τις θυμάμαι ακόμα
«Ο δάσκαλος» μου έλεγε «πρέπει να προσέχει τη συμπεριφορά του στην τάξη. Να είναι πάντα ήρεμος. Να μιλά με φωνή σταθερή, ούτε να την υψώνει άσκοπα και ούτε να βιάζεται. Πρέπει επίσης να προσέχει την εμφάνιση του. Και φτωχικά ρούχα κι αν φορά, να είναι καθαρά και φροντισμένα. Ακόμα και το μαντήλι του πρέπει να είναι πεντακάθαρο. Θα σε παρακολουθούν σαράντα ζευγάρια μάτια, που δεν τους ξεφεύγει τίποτα».
Με συμβούλεψε ακόμα πώς πρέπει να αντιμετωπίζω τις αναπόφευκτες αταξίες ή τις απόπειρες καζούρας των μαθητών. Όλα αυτά με βόηθησαν όχι μόνο να τα πάω πολύ καλά με τους μαθητές μου, πολλοί από τους οποίους ήταν σχεδόν συνομήλικοί μου και όλοι τους αυθεντικοί Πειραιώτες μάγκες, αλλά να κερδίσω την εμπιστοσύνη και την εκτίμησή τους. Όταν αργότερα ο Νίκος ίδρυσε δική του νυκτερινή σχολή, τον «Αναξαγόρα», μου ζήτησε να διδάξω εκεί και αμέσως πήγα κοντά του. Το πρώτο μου βιβλίο «Στοιχεία Χημείας», που κυκλοφόρησε το 1958 είναι έκδοση Αναξαγόρα.
Παρά τη διαφορά της ηλικίας, με τιμούσε με τη φιλία του, που κράτησε πολλά χρόνια, ακόμα και όταν η ζωή μας χώρισε. Τελευταίες πληροφορίες για τον Νίκο τις πήρα παρακολουθώντας μιαν εκδήλωση προς τιμήν του, που οργάνωσε στην πρώτη επέτειο του θανάτου του το εξαιρετικό «Μουσείο Μάνης» του Μιχάλη Κάσση, στο Νέο Φάληρο.
Αυτές όλες οι αναμνήσεις με κύκλωσαν μόλις αντίκρισα της επιγραφή της ταβέρνας. Ρωτώντας έμαθα πως πράγματι ανήκε σε συγγενείς του Νίκου Κατσικάρου και τελικά κουβέντιασα με δυο ανεψιούς του. Διαπίστωσα πως και οι δύο τον θυμούνται με αγάπη και τιμούν με σεβασμό τη μνήμη του.
Νομίζω πως αυτό είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή ενός σωστού ανθρώπου, όπως ήταν ο Νίκος Κατσικάρος.
Η σχολή Αναξαγόρας είχε τμήματα μηχανικών εμπορικού ναυτικού, ηλεκτρολόγων εγκαταστάσεων και μηχανικών και ηλεκτρολόγων αυτοκινήτων. Τα κεντρικά της γραφεία ήταν στην Αγίου Κωνσταντίνου 11 στον 4ο και 5ο όροφο απέναντι από το δημαρχείο Πειραιά ενώ διατηρούσε οικοτροφείο και εργαστήρια Μηχανικών και Ηλεκτρολόγων στην διασταύρωση των οδών Ομηρίδου Σκυλίτση και 34ου Συντάγματος Πεζικού στην γέφυρα Αλιπέδου απέναντι από το εργοστάσιο Κεράνης δίπλα στις γραμμές του τρένου. Για πολλά χρόνια διατέλεσε διευθύντρια της Σχολής η νύφη του Κατσικάρου Ελένη Γκάτσου – Αθηναίου. Η σχολή έχει κλείσει από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 ενώ το αρχείο της βρίσκεται στην σχολή Σκυπ (Σχολή Κλωστικής Υφαντικής Πλεκτικής στην Πειραιώς κοντά στο εργοστάσιο της Ελαΐδας.
Εάν κάποιος από τους αναγνώστες μας έχει κάποιο ενθύμιο η φωτογραφία από την σχολή αυτή θα ήταν μεγάλη μας χαρά να έρθει σε επαφή μαζί μας από εδώ και να μας το κοινοποιήσει.
https://sarantakos.wordpress.com
