ΕΠΕΙΔΗ έκανε ακόμα κρύο και το έδαφος ήταν σκεπασμένο με χιόνι, φόρεσα ένα βαρύ παλτό. Μετά κατάπια ένα μείγμα από καθετί δηλητηριώδες που μπόρεσα να βρω στο ντουλάπι μου, περιλαμβανομένου και υγρού καθαρισμού (τετραχλωράνθρακας). Περπάτησα μέχρι τον ποταμό Τσαρλς στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης, ελπίζοντας ότι θα πέθαινα εκεί. Αντί για το θάνατο, το μόνο αποτέλεσμα που είχε η απόγνωσή μου ήταν πέντε μέρες στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης κάποιου νοσοκομείου. Τι με είχε οδηγήσει σε μια τέτοια κίνηση απόγνωσης; Ας ανατρέξουμε στο παρελθόν μου.
Γεννήθηκα στη Γιάφα της Παλαιστίνης, το 1932, και είμαι Παλαιστίνιος ελληνικής καταγωγής. Ανατράφηκα σύμφωνα με την Ελληνορθόδοξη θρησκεία, πράγμα που σήμαινε εβδομαδιαίες επισκέψεις στην εκκλησία και νηστείες όταν απαιτούνταν. Αλλά για εμένα αυτές ήταν συνήθειες χωρίς νόημα.
Οι γονείς μου ήταν αρκετά εύποροι, εφόσον η οικογένειά μας είχε μια μεγάλη εταιρία διανομής τροφίμων και ποτών. Σε ηλικία δέκα χρονών με έστειλαν στο Οικοτροφείο των Φίλων, στη Ραμάλα, και κατόπιν στο Αγγλικανικό Σχολείο Σεντ Τζορτζ στην Ιερουσαλήμ. Το τελευταίο μού έκανε αρκετή εντύπωση—υπήρχαν σπουδαστές Χριστιανικής, Αραβικής και Εβραϊκής καταγωγής, και όλοι φοιτούσαν μαζί με σχετική ειρήνη. Το σχολείο δίδασκε τη συμφιλίωση, τους καλούς τρόπους και την ευγένεια. Αλλά το σχολείο και η πραγματικότητα ήταν δύο διαφορετικά πράγματα.
Στη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας, οι εμφύλιες διαμάχες ήταν στην καθημερινή διάταξη και Εβραίοι, Άραβες και Άγγλοι ενεργούσαν σαν σκορπιοί κλεισμένοι σε μπουκάλι. Όταν ήμουν μικρό παιδί είδα να σκοτώνουν έναν άντρα έξω από το σπίτι μας. Πολλές φορές οι γονείς μου γλίτωσαν παρά τρίχα σε ανταλλαγές πυροβολισμών. Κατόπιν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έκανε τη Χάιφα, η οποία ήταν σημαντικό λιμάνι, στόχο των γερμανικών βομβαρδισμών—περισσότεροι θάνατοι και μεγαλύτερη καταστροφή.
Με το τέλος της βρετανικής κηδεμονίας στην Παλαιστίνη, που έλαβε χώρα το Μάιο του 1948, οι εμφύλιες διαμάχες κλιμακώθηκαν. Τον Ιούλιο του 1946 ανατινάχτηκε το πιο ονομαστό ξενοδοχείο της Ιερουσαλήμ, το «Βασιλιάς Δαβίδ». Ο φόρος αίματος δεν έκανε διακρίσεις—σκοτώθηκαν 41 Άραβες, 28 Άγγλοι, 17 Εβραίοι και 5 άλλοι. Η οικογένειά μας αποφάσισε να φύγει μακριά από την αναρχία. Μετακομίσαμε μέσα σε μια νύχτα στην Κύπρο, όπου η μητέρα μου είχε συγγενείς. Ο μπαμπάς εγκατέλειψε την επιχείρηση και τα διάφορα περιουσιακά του στοιχεία.
Αυτά τα γεγονότα διαμόρφωσαν τη στάση μου όταν ήμουν μικρός. Σε ηλικία 16 χρονών, ενδιαφερόμουν για την πολιτική και διάβαζα τις εφημερίδες καθημερινά για να είμαι ενημερωμένος για τα γεγονότα. Ο ηγέτης της Αιγύπτου, Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, ήταν το είδωλό μου. Αυτός μείωσε την ξένη επιρροή στη χώρα του.
Το 1950 η οικογένειά μας μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο πόλεμος της Κορέας βρισκόταν σε εξέλιξη, και εγώ ήθελα να κάνω το μέρος μου για τη χώρα που είχε σώσει την οικογένειά μου από μια δύσκολη κατάσταση. Κατατάχτηκα ως εθελοντής στην Αεροπορία, όπου έφτασα μέχρι το βαθμό του επιτελικού σμηνία. Ωστόσο, ποτέ δεν έφτασα στην Κορέα—έφτασα μόνο μέχρι την αεροπορική βάση στην Ομάχα της Νεμπράσκα.
Ένας Μεταρρυθμιστής σε Θεολογική Σχολή
Αφού απολύθηκα από την Αεροπορία, πήγα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, όπου πήρα πτυχίο στις οικονομικές επιστήμες. Μιλούσα απερίφραστα για τις αδικίες που γίνονταν στη Μέση Ανατολή και είχα μάλιστα προσκληθεί να δώσω διαλέξεις πάνω σε αυτό το ζήτημα. Ένας Επισκοπελιανός καθηγητής, ο Δρ Ντέιβιντ Άντερσον, ο οποίος με άκουσε να μιλάω, πρότεινε να δεχτώ μια υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στην Επισκοπελιανή Θεολογική Σχολή στη Βοστώνη. Εφόσον δεν συμφωνούσα με το σύστημα μισθωτών κληρικών, δεν είχα καμιά πρόθεση να γίνω ιερέας. Εντούτοις, το 1958, έγινα δεκτός στη σχολή.
Η σειρά των μαθημάτων περιλάμβανε εργασία σε ψυχιατρεία μαζί με στρατιωτικούς ιερείς. Η θεωρητική και η ακαδημαϊκή πλευρά της σχολής ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, αλλά εγώ ήθελα να δω περισσότερη δράση και δικαιοσύνη στον κόσμο. Έτσι, ίδρυσα μια μεταρρυθμιστική ομάδα δράσης, η οποία ονομαζόταν «Το Όνομά του Έγινε Γνωστό Ανάμεσα σε Όλα τα Έθνη». Ήθελα η σχολή να αναλαμβάνει δράση. Ήθελα να ακολουθήσω τον Ιησού, όχι στη βιβλιοθήκη, αλλά στον κόσμο.
Όμως, σύντομα διαπίστωσα ότι οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις μου δεν επρόκειτο να εφαρμοστούν. Τελικά, μου ζητήθηκε να εγκαταλείψω τη σχολή. Εκείνον περίπου τον καιρό ερωτεύτηκα μια κοπέλα η οποία αποτελούσε το επιστέγασμα της αναζήτησής μου για ένα άτομο με το οποίο θα μπορούσα να μοιραστώ το μέλλον μου. Πίστευα πως ήμασταν φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον. Κατόπιν διαπίστωσα ότι εκείνη δεν ανταποκρινόταν στα αισθήματά μου. Το ξαφνικό πλήγμα της απόρριψης ήταν συντριπτικό. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, η οποία οδήγησε στην απόπειρα αυτοκτονίας που έκανα.
Σταδιοδρομώ ως Καθηγητής
Έπειτα από μια περίοδο ανάρρωσης, φοίτησα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης για να πάρω πτυχίο ώστε να μπορώ να διδάσκω γεωγραφία και ιστορία. Στη διάρκεια όλου αυτού του καιρού, εξακολουθούσα να ψάχνω για αυτό που ονόμαζα πραγματική Χριστιανοσύνη σε δράση. Το επάγγελμα του καθηγητή με έφερε στο Σάουθ Γκλενς Φολς της Νέας Υόρκης. Εκεί έλαβε χώρα μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή μου. Συνάντησα μια καθηγήτρια που λεγόταν Τζόρτζια, η οποία έγινε σύζυγος και συνεργάτης μου το 1964.
Εγώ συνέχιζα να ενδιαφέρομαι πολύ για την πολιτική και παρακολουθούσα σε τακτική βάση τις ομιλίες του Γερουσιαστή Ιάκωβου Φουλμπράιτ, ο οποίος καταφερόταν ανοιχτά εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ. Και εγώ επίσης ήμουν εναντίον εκείνου του πολέμου. Ο θάνατος του Προέδρου Τζον Φ. Κένεντι, το Νοέμβριο του 1963, ήταν δυνατό πλήγμα για εμένα. Επηρεάστηκα τόσο πολύ ώστε παρακολούθησα την κηδεία του που έγινε στην Ουάσινγκτον.
Η Αναζήτησή μου για τη Χριστιανοσύνη
Το 1966 μετακομίσαμε στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης, όπου έπιασα δουλειά ως καθηγητής στο Λύκειο Νόρθπορτ. Ανησυχούσα βαθιά για τα παγκόσμια γεγονότα—ήταν η περίοδος που άρχισε να γίνεται της μόδας η χρήση ναρκωτικών, η περίοδος των χίπις και των φανατικών οπαδών του Ιησού. Πήγα σε κάποια ομάδα χαρισματικών και είδα ότι και αυτοί απείχαν πολύ από το αληθινό Χριστιανικό άγγελμα, δίνοντας περισσότερη έμφαση στο συναίσθημα παρά στη δράση. Σε μια άλλη περίπτωση, άκουσα έναν Επισκοπελιανό διάκονο να υποστηρίζει τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Άρχισα να σκέφτομαι ότι μερικοί αθεϊστές ήταν πιο αλτρουιστές από τους ανθρώπους της εκκλησίας.
Έχασα την πίστη μου στον Θεό, αλλά όχι στην πολιτική αξία της Επί του Όρους Ομιλίας του Ιησού. Για εμένα, αυτός έσπασε τον κλοιό του μίσους με τις διδασκαλίες του, και πίστευα ότι αυτή ήταν η λύση του Μεσανατολικού προβλήματος. Εξέτασα πάρα πολλές θρησκείες—τους Καθολικούς, το Στρατό της Σωτηρίας, τους Βαπτιστές, τους Πεντηκοστιανούς—αλλά πάντοτε έφευγα με ένα αίσθημα κενού, νιώθοντας ότι αυτοί δεν ασκούσαν τη Χριστιανοσύνη των πρώτων Χριστιανών. Κατόπιν, το 1974, συνάντησα έναν κτηματομεσίτη ο οποίος άλλαξε τη ζωή μου.
Το όνομά του ήταν Φρανκ Μπορν. Είχα ζητήσει τη συμβουλή του για κάποιο ακίνητο. Στη διάρκεια της συζήτησης, έβγαλε μια Αγία Γραφή. Αμέσως την απέρριψα, λέγοντας: «Δεν μπορείς να βρεις κανέναν που να ζει σύμφωνα με αυτές τις αρχές». Εκείνος απάντησε: «Έλα μαζί μου, και δες μόνος σου στην Αίθουσα Βασιλείας των Μαρτύρων του Ιεχωβά». Αλλά ήθελα να μου απαντήσει σε μερικές βασικές ερωτήσεις προτού επισκεφτώ την Αίθουσα Βασιλείας του.
Πρώτον: «Έχετε μισθωτούς κληρικούς;» Η απάντησή του ήταν: «Όχι. Όλοι οι πρεσβύτεροί μας είναι εθελοντές οι οποίοι παρέχουν τα αναγκαία στον εαυτό τους και στην οικογένειά τους με την κοσμική τους εργασία». Η επόμενη ερώτησή μου ήταν: «Συναθροίζεστε σε ιδιωτικά σπίτια όπως έκαναν οι πρώτοι Χριστιανοί για να μελετάτε την Αγία Γραφή;» Η απάντηση ήταν: «Ναι. Έχουμε μια εβδομαδιαία συνάθροιση σε ιδιωτικά σπίτια σε διάφορα μέρη στη γειτονιά». Η τρίτη μου ερώτηση πρέπει να του φάνηκε παράξενη. «Στέλνει η εκκλησία σας κάποιο διάκονο στις τελετές που γίνονται για την ορκωμοσία του προέδρου προκειμένου να προσευχηθεί για τον πρόεδρο;» Ο Φρανκ αποκρίθηκε: «Είμαστε ουδέτεροι σε όλες τις πολιτικές υποθέσεις και δεν λαβαίνουμε μέρος σε αυτές. Είμαστε αφοσιωμένοι στη Βασιλεία του Θεού ως τη μόνη λύση για τα προβλήματα που πλήττουν την ανθρωπότητα σήμερα».
Δεν μπορούσα να πιστέψω στα αφτιά μου. Ανυπομονούσα να δω πού συναθροίζονταν εκείνοι οι Χριστιανοί. Τι βρήκα; Όχι συναισθηματισμό, αλλά μια λογική προσέγγιση της Αγίας Γραφής. Οι συναθροίσεις τους ήταν εκπαιδευτικές και προετοίμαζαν τους ανθρώπους για να εξηγούν και να υπερασπίζονται τη Χριστιανική τους πίστη. Ήταν μια ομάδα δράσης, που πήγαινε στους ανθρώπους για να βρει εκείνους που ποθούν τη δίκαιη διακυβέρνηση του Θεού. Εδώ βρισκόταν η απάντηση που έψαχνα για το Μεσανατολικό πρόβλημα—άνθρωποι από όλες τις φυλές, τις γλώσσες και τους πολιτισμούς ενωμένοι στην ειρηνική λατρεία του Υπέρτατου Κυρίου του σύμπαντος, του Ιεχωβά Θεού. Όλα αυτά δε σε αρμονία με το παράδειγμα και τη διδασκαλία του Χριστού. Εδώ δεν υπήρχε μίσος και διαμάχες. Υπήρχε μόνο ειρήνη και ενότητα.
Έγινα βαφτισμένος Μάρτυρας το 1975, και η Τζόρτζια έκανε αυτό το βήμα πέντε χρόνια ύστερα από εμένα. Έχουμε δύο γιους, τον Ρόμπερτ και τον Τζον, οι οποίοι διακηρύττουν δραστήρια τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού.
Αλλαγή στη Στάση Μου
Με το πέρασμα των χρόνων, η στάση μου έχει γίνει πιο ήπια. Στο παρελθόν, ήμουν ένας τραχύς αγωνιστής που έδειχνε πολύ λίγη κατανόηση για τα ιδανικά των άλλων. Όπως συνέβαινε και με πολλά άλλα εκατομμύρια ανθρώπους, ο τρόπος σκέψης μου είχε επηρεαστεί από την ψεύτικη θρησκεία και την πολιτική. Τώρα συνειδητοποιώ ότι ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, και ότι άνθρωποι με ειλικρινή καρδιά από όλες τις φυλές μπορούν να τον υπηρετήσουν με ειρήνη και ενότητα.
Στις τάξεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά, έχω βρει ανθρώπους που έχουν ό,τι είδους παρελθόν μπορεί να φανταστεί κανείς, ανθρώπους οι οποίοι παλιότερα μισούσαν άλλους. Τώρα, σαν και εμένα, αυτοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο Θεός αληθινά είναι αγάπη, και αυτό είναι ένα από τα πράγματα που ήρθε να μας διδάξει ο Ιησούς. Αυτός είπε: «Σας δίνω μια καινούρια εντολή, να αγαπάτε ο ένας τον άλλον· ακριβώς όπως εγώ σας αγάπησα, να αγαπάτε και εσείς ο ένας τον άλλον. Από αυτό θα γνωρίσουν όλοι ότι είστε μαθητές μου, αν έχετε αγάπη μεταξύ σας». (Ιωάννης 13:34, 35)
—Όπως το αφηγήθηκε ο Κωνσταντίνος Λουισίδης.
*** g93 8/11 σ. 12-15 Ως Πρόσφυγας, Βρήκα Αληθινή Δικαιοσύνη ***